Lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc từ A – Z là phương pháp hiệu quả giúp bạn lấy lại căn bản và tiến bộ nhanh chóng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết lộ trình học tiếng Anh từ đầu, giải đáp câu hỏi “Mất gốc tiếng Anh thì học từ đâu?” và chia sẻ các bước học đúng đắn để bạn cải thiện kỹ năng ngoại ngữ.
I. Lý Do Mất Gốc Tiếng Anh
Mất gốc tiếng anh không biết bắt đầu từ đâu
Nhiều người gặp phải tình trạng “mất gốc tiếng Anh”, lý do chủ yếu là do quá trình học không liên tục hoặc thiếu phương pháp đúng đắn. Đôi khi, những kiến thức cơ bản bị quên lãng vì không được ôn luyện thường xuyên. Ngoài ra, thiếu môi trường giao tiếp hoặc lười áp dụng tiếng Anh vào thực tế cũng là nguyên nhân khiến người học không tiến bộ.
Một số lý do phổ biến khác khiến người học bị mất gốc tiếng Anh là:
- Thiếu nền tảng vững chắc: Đa số người học chỉ biết các từ vựng cơ bản, không thể xây dựng câu hoặc hiểu sâu về ngữ pháp.
- Quá tập trung vào lý thuyết: Không thực hành hoặc áp dụng vào cuộc sống dẫn đến thiếu tự tin khi giao tiếp.
- Thời gian học không đều đặn: Nếu bạn học không đều đặn, kiến thức sẽ nhanh chóng bị quên đi, đặc biệt là khi bạn không duy trì thói quen ôn luyện.
II. Đặt Ra Mục Tiêu Cần Đạt Được
Khi bắt đầu học lại tiếng Anh, việc đặt mục tiêu rõ ràng là rất quan trọng. Bạn cần xác định được mức độ tiếng Anh mình muốn đạt được, ví dụ như:
- Giao tiếp cơ bản: Bạn có thể tự tin nói chuyện với người bản xứ về các chủ đề đơn giản.
- Hiểu các bài báo, tài liệu chuyên ngành: Mục tiêu nâng cao từ vựng và khả năng hiểu văn bản.
- Luyện thi các chứng chỉ quốc tế: Ví dụ như IELTS, TOEIC nếu bạn cần tiếng Anh cho công việc hoặc du học.
Việc xác định rõ mục tiêu sẽ giúp bạn có động lực học và chọn được lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc phù hợp nhất.
III. Lộ Trình Học Tiếng Anh Cho Người Mất Gốc
Khi đã xác định được mục tiêu, bước tiếp theo là lập lộ trình học tiếng Anh chi tiết cho người mất gốc. Một lộ trình hiệu quả sẽ giúp bạn xây dựng lại nền tảng từ cơ bản đến nâng cao, đảm bảo không bỏ sót bất kỳ kỹ năng nào.
1. Giai Đoạn 1: Bắt Đầu Từ Các Kiến Thức Cơ Bản
Lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc phải bắt đầu từ những kiến thức cơ bản nhất, bao gồm:
1.1. Bắt đầu từ bảng phiên âm quốc tế IPA
Bảng phiên âm IPA
Luyện phát âm IPA (International Phonetic Alphabet) là kỹ năng quan trọng giúp bạn nâng cao khả năng giao tiếp tiếng Anh. Dưới đây là 3 bước luyện phát âm IPA đơn giản và hiệu quả mà bạn có thể áp dụng ngay:
Bước 1: Tìm kiếm các video hướng dẫn phát âm chuẩn. Những kênh uy tín như BBC Learning English cung cấp bài giảng chi tiết với hình ảnh minh họa rõ ràng về khẩu hình miệng, giúp bạn dễ dàng luyện theo.
Bước 2: Kết hợp việc đọc và ghi chép ký hiệu IPA, bao gồm nguyên âm đơn, nguyên âm đôi và phụ âm. Hệ thống hóa các ký hiệu giúp bạn xác định rõ nội dung cần học, tránh học lan man và tiết kiệm thời gian.
Bước 3: Luyện tập đều đặn mỗi ngày. Sử dụng từ điển và ghi chú lại những điểm chưa rõ để cải thiện. Một mẹo nhỏ là học theo cặp âm tương tự, ví dụ /e/ và /i:/, để dễ phân biệt: /e/ ngắn hơn, trong khi /i:/ là âm dài.
1.2. Học từ vựng
Việc học từ vựng là yếu tố quan trọng trong quá trình học tiếng Anh, vì từ vựng chính là công cụ giúp bạn giao tiếp hiệu quả. Dưới đây là các cách học từ vựng hiệu quả để cải thiện kỹ năng tiếng Anh của bạn:
- Chọn từ vựng theo chủ đề thông dụng:
Bắt đầu học những từ vựng liên quan đến các chủ đề phổ biến trong cuộc sống hàng ngày, giúp bạn dễ dàng sử dụng và áp dụng vào giao tiếp thực tế. Các chủ đề có thể bao gồm:
- Gia đình (family): father, mother, sister, brother
- Công việc (work): office, manager, meeting, task
- Đồ ăn (food): apple, rice, vegetable, beverage
- Du lịch (travel): airport, hotel, ticket, journey
Việc học theo chủ đề giúp bạn ghi nhớ từ vựng dễ dàng hơn và giúp bạn hiểu rõ ngữ cảnh sử dụng từ.
- Tra nghĩa, phát âm và ví dụ sử dụng từ trong từ điển uy tín
Khi học từ mới, bạn nên tra cứu từ điển uy tín như Oxford hoặc Cambridge để hiểu rõ nghĩa, cách phát âm và cách sử dụng từ trong câu.
Phát âm chuẩn: Chọn một giọng đọc, Anh – Anh hoặc Anh – Mỹ, để học xuyên suốt. Nghe và luyện phát âm nhiều lần cho đến khi bạn đọc chuẩn.
Tìm ví dụ: Xem ví dụ sử dụng từ trong câu để nắm được cách dùng từ đúng ngữ cảnh. Ví dụ:
She likes to eat vegetables every day. (Cô ấy thích ăn rau mỗi ngày.)
Học cách sử dụng từ trong các tình huống cụ thể giúp bạn nhớ lâu và sử dụng từ vựng chính xác hơn.
- Áp dụng phương pháp Spaced Repetition:
Đây là phương pháp học lặp lại có khoảng cách, giúp bạn ghi nhớ từ vựng lâu dài. Cách thức của Spaced Repetition là học lại từ mới sau các khoảng thời gian nhất định (ví dụ: 1 giờ, 1 ngày, 3 ngày, 1 tuần). Phương pháp này giúp bạn không quên từ vựng trong thời gian dài và hiệu quả hơn so với học thuộc lòng thông thường.
Bạn có thể sử dụng các ứng dụng hỗ trợ Spaced Repetition như Anki hoặc Tob 2000 từ vựng tiếng anh để ôn tập từ vựng theo thời gian vàng.
1.3. Ngữ pháp cơ bản
- Học các thì cơ bản:
12 thì tiếng anh
Các thì cơ bản là nền tảng trong việc xây dựng câu đúng trong tiếng Anh. Bạn cần nắm vững cách sử dụng 6 thì cơ bản trong 12 thì:
- Thì hiện tại đơn – Present Simple tense
- Thì hiện tại tiếp diễn – Present Continuous tense
- Thì hiện tại hoàn thành – Present Perfect tense
- Thì quá khứ đơn – Past Simple tense
- Thì quá khứ tiếp diễn – Past Continuous tense
- Thì tương lai đơn – Future Simple tense
- Luyện tập cấu trúc câu đơn giản:
Khi bắt đầu học ngữ pháp, hãy luyện tập các cấu trúc câu đơn giản để dễ dàng áp dụng trong giao tiếp hàng ngày. Những cấu trúc câu cơ bản như câu khẳng định, phủ định và câu hỏi sẽ giúp bạn giao tiếp tự tin hơn. Ví dụ:
- Câu khẳng định: He plays football every Sunday.
- Câu phủ định: They don’t like vegetables.
- Câu hỏi: Do you like coffee?
Để học ngữ pháp hiệu quả, bạn cũng có thể sử dụng các ứng dụng học ngữ pháp hoặc các bài tập trực tuyến để luyện tập hàng ngày.
2. Giai Đoạn 2: Luyện Nghe và Nói
Cách luyện nghe và nói cho người mất gốc
Kỹ năng nghe và nói rất quan trọng khi học tiếng Anh. Bạn cần tạo ra môi trường học tập thật sự sống động và thực tế:
2.1. Nghe podcast, xem phim tiếng Anh
Nghe tiếng Anh từ các nguồn thực tế không chỉ giúp bạn cải thiện kỹ năng nghe mà còn giúp mở rộng vốn từ vựng, hiểu ngữ điệu và cách dùng từ trong ngữ cảnh. Dưới đây là cách thực hiện:
- Lựa chọn nội dung phù hợp trình độ
Nếu bạn là người mới bắt đầu, chọn các podcast hoặc chương trình tiếng Anh dễ nghe, như BBC Learning English, ESL Pod, hoặc The English We Speak. Những nội dung này được thiết kế dành riêng cho người học tiếng Anh, với tốc độ chậm và từ vựng dễ hiểu.
Với người học ở mức trung cấp hoặc cao cấp, bạn có thể chọn các nội dung thực tế hơn như TED Talks, The Daily Podcast, hoặc các bộ phim và chương trình truyền hình như Friends, The Crown.
- Phương pháp nghe hiệu quả
Nghe và đọc phụ đề: Ban đầu, bạn nên nghe cùng phụ đề tiếng Anh để hiểu rõ cách phát âm và nghĩa của từ. Sau đó, thử nghe lại mà không cần phụ đề để kiểm tra khả năng hiểu.
Lắng nghe theo từ khóa: Không cần hiểu toàn bộ nội dung, bạn chỉ cần tập trung vào các từ khóa chính để nắm ý chính của đoạn hội thoại.
Nghe lặp lại: Nghe một đoạn nhiều lần để ghi nhớ cách phát âm, ngữ điệu, và cấu trúc câu.
- Ghi chép và học từ vựng trong ngữ cảnh
Trong quá trình nghe, ghi chép lại những từ hoặc cụm từ mới, sau đó tra cứu nghĩa và học cách sử dụng từ trong ngữ cảnh.
Ví dụ: Khi nghe podcast, bạn nghe từ “sustainable” trong câu “We should focus on sustainable development.” Hãy ghi chú lại từ này cùng với câu ví dụ để dễ nhớ.
- Luyện tập đều đặn
Đặt mục tiêu nghe ít nhất 15-30 phút mỗi ngày. Sự đều đặn sẽ giúp bạn hình thành thói quen nghe và cải thiện kỹ năng nhanh chóng.
2.2. Luyện nói qua các ứng dụng hoặc giao tiếp với người bản xứ
Thực hành nói là cách tốt nhất để tăng cường khả năng giao tiếp tiếng Anh. Hãy biến việc luyện nói trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của bạn.
Luyện nói theo tình huống thực tế
Học các mẫu câu giao tiếp hàng ngày như: chào hỏi, hỏi đường, mua sắm
Luyện nói trước gương
Phương pháp shadowing: Nghe một câu hoặc đoạn hội thoại ngắn từ phim, podcast và lặp lại ngay sau đó. Bắt chước cả cách phát âm, tốc độ và ngữ điệu.
Tập diễn đạt ý tưởng: Đứng trước gương và tập nói một chủ đề đơn giản, chẳng hạn như giới thiệu bản thân hoặc kể về một ngày của bạn.
Tạo môi trường thực tế để luyện nói
Tham gia các câu lạc bộ tiếng Anh: Các câu lạc bộ hoặc nhóm học tiếng Anh là nơi tuyệt vời để thực hành giao tiếp và cải thiện sự tự tin.
Giao tiếp với người bản xứ: Nếu có cơ hội, hãy nói chuyện trực tiếp với người nói tiếng Anh, dù chỉ là các câu giao tiếp đơn giản. Điều này giúp bạn quen dần với các cách diễn đạt tự nhiên.
3. Giai đoạn 3: Cải Thiện Kỹ Năng Đọc và Viết
Để nâng cao kỹ năng đọc và viết, bạn nên:
3.1. Đọc sách, báo, tài liệu tiếng Anh
Lựa chọn tài liệu phù hợp với trình độ
Người mới bắt đầu: Bắt đầu với các truyện ngắn đơn giản, truyện tranh hoặc sách dành cho trẻ em. Những tài liệu này thường có câu văn ngắn, từ vựng cơ bản và dễ hiểu. Ví dụ: The Very Hungry Caterpillar hoặc Charlotte’s Web.
Trình độ trung cấp và nâng cao: Đọc báo, blog hoặc sách tiếng Anh thuộc các chủ đề bạn yêu thích. Một số nguồn uy tín như BBC News, The New York Times, hoặc các tiểu thuyết kinh điển như To Kill a Mockingbird, Pride and Prejudice.
Phương pháp đọc hiệu quả
Đọc chậm và hiểu sâu: Dành thời gian để hiểu ý nghĩa của từng câu, không chỉ lướt qua nội dung.
Ghi chú từ vựng mới: Khi gặp từ mới, hãy ghi chép lại và tra nghĩa. Học cách sử dụng từ này trong câu để ghi nhớ lâu hơn.
Tóm tắt nội dung: Sau khi đọc xong, hãy tóm tắt những ý chính để kiểm tra khả năng hiểu và ghi nhớ.
3.2. Luyện viết
Bắt đầu với câu đơn giản
Tập viết các câu ngắn, dễ hiểu với cấu trúc ngữ pháp cơ bản.
Ví dụ:
I like reading books.
She goes to school every day.
Sau khi thành thạo, thử viết các câu phức tạp hơn bằng cách sử dụng liên từ như because, although, however.
Thực hành viết đoạn văn ngắn
Tập viết đoạn văn từ 5-7 câu về một chủ đề cụ thể, chẳng hạn như sở thích, gia đình hoặc ước mơ của bạn.
Ví dụ:
My favorite hobby is playing soccer. I play with my friends every weekend. It is a fun way to stay healthy and make new friends. Soccer teaches me teamwork and discipline.
Học cách viết qua mục đích cụ thể
Viết email: Luyện cách viết email chuyên nghiệp, ví dụ: Dear Mr. Smith, I am writing to inquire about….
Viết bài luận: Nếu bạn học tiếng Anh để thi cử hoặc học thuật, hãy tập trung vào các bài luận với cấu trúc rõ ràng: mở bài, thân bài, kết bài.
Lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc từ A – Z không phải là điều dễ dàng, nhưng với một kế hoạch học tập chi tiết và kiên trì, bạn hoàn toàn có thể đạt được kết quả tốt. Điều quan trọng là bạn phải hiểu rõ mất gốc tiếng Anh thì học từ đâu và bắt đầu với những bước cơ bản trước khi tiến đến các kỹ năng nâng cao. Hãy luôn nhớ rằng việc học tiếng Anh là một quá trình liên tục và không bao giờ là quá muộn để bắt đầu lại.
